گزارش از نشست کتاب و نمایشگاه عکس «ذبح اسحاق روی موتور سی جی 125»

تصویری از زیست شاعرانه

جلسه نقد و بررسی کتاب شعر  « ذبح اسحاق روی موتور سی جی 125» اثر جواد قاسمی و نمایشگاه عکس  با حضور و کارشناسی " کورش ادیم " و منتقدانی چون «هرمز علیپور»، «علیرضا بهنام» و جمعی دیگر از شاعران و هنرمندان  چهرشنبه 31 تیرماه به طور همزمان در کافه صور تهران  برگزار می شود.

 

کتاب شعر " ذبح اسحاق روی موتور سی جی 125 " اثر جواد قاسمی شاعر جنوبی و نمایشگاه عکس "شعر و زندگی" شامل پرتره هایی محیطی از شاعر به روایت کورش ادیم عکاس معاصرکشور بود.

درابتدای این نشست کوروش ادیم ضمن ادای توضیحاتی درباره چگونگی پرتره هایی که از جواد قاسمی تهیه کرده است از گرد آوری یک بانک اطلاعاتی تصویری از شاعران معاصر خبر داد و گفت :به دلیل  فقدان یک بانک تصویری از شاعران معاصر  قرار است در آینده ایی نزدیک باهمکاری شاعران معاصر و یکی از ناشران معتبر به تهیه یک بانک اطلاعاتی بپردازد.

او ضمن دعوت از همه شاعران و اهالی ادبیات برای همکاری در این پروژه اذعان داشت : این پروژه هیچ تنفع مالی برای او ندارد و قصد فقط به تصویر کشیدن چهره های ادبیات معاصر است.

در ادامه هرمز علیپور شاعر و منتقد ادبی با بیان اینکه کتاب «ذبح اسحاق روی موتور سی جی 125 » کتاب دوم این شاعر است و این کتاب شامل 39 شعر است که فضایی عاشقانه و اجتماعی دارند گفت : من به عنوان منتقدی که چهل سال شعر خوانده و شاعری کرده است فکر می کنم این مجموعه بسیار موفق بوده است و  این اثر ارزش چند بار خوانده شدن را دارد.

علیپور ضمن اشاره به اینکه این اثر را می توان علاوه بر جایگاهش  در شعر امروز به طور کلی با اولین کتاب شاعر یعنی «شکل چندم از منی » قیاس کرد و در این بررسی زیست شاعرانه او را مورد دقت قراردادگفت: تا آنجا که به خاطر دارم در کتاب اول این شاعر تعلق او به نوعی از زبان ،جاذبه و بازی های زبانی به چشم می خورد همچنین به کار گرفتن نام اشخاص یا مکان هایی، هرچند فشرده و موجز بیانگر شعر و نگاه اجتماعی او است.

او بیان اینکه  اگرچه در حوزه ی  مشخصی ازبابت جغرافیای تولد شعرها، شهر یا منطقه ای مشخص حضور دارد گفت : شعر این شاعر به شکلی فرهنگ زیست بوم خود را دارد و در برخی از اشعار نام مکان ها، اشخاص ، درختان و...آورده می شود اما جان،ذهن و خاطر شاعر معطوف به مسائل اجتماعی است که به نوعی می توان آنها را تلمیح به حساب آورد.در اصل نوعی تلمیح در اشعار شاعراستفاده شده و با اینکه این تلمیح محدود است اما می تواند جهان شمول نیز باشد و  این  تلمیح ها از نظر تاریخی  به شکلی در خاطره مخاطب حضور دارد و تعمیم  پذیر و قابل انعطاف است  که مصداق آن را می توان در شعر ....کتاب مشاهده کرد.  

گزارش از نشست کتاب و نمایشگاه عکس «ذبح اسحاق روی موتور سی جی 125»

تصویری از زیست شاعرانه

جلسه نقد و بررسی کتاب شعر  « ذبح اسحاق روی موتور سی جی 125» اثر جواد قاسمی و نمایشگاه عکس  با حضور و کارشناسی " کورش ادیم " و منتقدانی چون «هرمز علیپور»، «علیرضا بهنام» و جمعی دیگر از شاعران و هنرمندان  چهرشنبه 31 تیرماه به طور همزمان در کافه صور تهران  برگزار می شود.

 

کتاب شعر " ذبح اسحاق روی موتور سی جی 125 " اثر جواد قاسمی شاعر جنوبی و نمایشگاه عکس "شعر و زندگی" شامل پرتره هایی محیطی از شاعر به روایت کورش ادیم عکاس معاصرکشور بود.

درابتدای این نشست کوروش ادیم ضمن ادای توضیحاتی درباره چگونگی پرتره هایی که از جواد قاسمی تهیه کرده است از گرد آوری یک بانک اطلاعاتی تصویری از شاعران معاصر خبر داد و گفت :به دلیل  فقدان یک بانک تصویری از شاعران معاصر  قرار است در آینده ایی نزدیک باهمکاری شاعران معاصر و یکی از ناشران معتبر به تهیه یک بانک اطلاعاتی بپردازد.

او ضمن دعوت از همه شاعران و اهالی ادبیات برای همکاری در این پروژه اذعان داشت : این پروژه هیچ تنفع مالی برای او ندارد و قصد فقط به تصویر کشیدن چهره های ادبیات معاصر است.

در ادامه هرمز علیپور شاعر و منتقد ادبی با بیان اینکه کتاب «ذبح اسحاق روی موتور سی جی 125 » کتاب دوم این شاعر است و این کتاب شامل 39 شعر است که فضایی عاشقانه و اجتماعی دارند گفت : من به عنوان منتقدی که چهل سال شعر خوانده و شاعری کرده است فکر می کنم این مجموعه بسیار موفق بوده است و  این اثر ارزش چند بار خوانده شدن را دارد.

علیپور ضمن اشاره به اینکه این اثر را می توان علاوه بر جایگاهش  در شعر امروز به طور کلی با اولین کتاب شاعر یعنی «شکل چندم از منی » قیاس کرد و در این بررسی زیست شاعرانه او را مورد دقت قراردادگفت: تا آنجا که به خاطر دارم در کتاب اول این شاعر تعلق او به نوعی از زبان ،جاذبه و بازی های زبانی به چشم می خورد همچنین به کار گرفتن نام اشخاص یا مکان هایی، هرچند فشرده و موجز بیانگر شعر و نگاه اجتماعی او است.

او بیان اینکه  اگرچه در حوزه ی  مشخصی ازبابت جغرافیای تولد شعرها، شهر یا منطقه ای مشخص حضور دارد گفت : شعر این شاعر به شکلی فرهنگ زیست بوم خود را دارد و در برخی از اشعار نام مکان ها، اشخاص ، درختان و...آورده می شود اما جان،ذهن و خاطر شاعر معطوف به مسائل اجتماعی است که به نوعی می توان آنها را تلمیح به حساب آورد.در اصل نوعی تلمیح در اشعار شاعراستفاده شده و با اینکه این تلمیح محدود است اما می تواند جهان شمول نیز باشد و  این  تلمیح ها از نظر تاریخی  به شکلی در خاطره مخاطب حضور دارد و تعمیم  پذیر و قابل انعطاف است  که مصداق آن را می توان در شعر ....کتاب مشاهده کرد.

علیپور با تاکید براینکه می توان نگاهی را که قاسمی در کتاب اولش به شعر و زیست شاعرانه داشته است را به نوعی دیگر یافت اضافه کرد: در اشعار این اثر نیز وجود نوعی از  فرهنگ بومی به صورت کیفی و فشرده وگاهی هم نمادین به علاوه استفاده از گویش اقلیمی، تقدیم نامه کتاب که به سه شخصیت فرهنگی، اجتماعی هدیه شده است. نام هایی که اعتبار ویژه ی خود را دارند.

علیپور در ادامه به ویژگی های شعر قاسمی اشاره کرد و گفت : اگر بخواهیم از لحاظ مضمونی اثر این شاعر را بررسی کرد باید گفت ،در شعر اندیشیه ایی متعالی وجود دارد و بدون اندیشیدن به یک موضوع و مفهوم و زیستن با آن نمی توان در شعر هیچ شاعری خط و ربطی را مشاهده کرد.

این منتقد با بیان اینکه می شود شعر قاسمی را از لحاظ مضمونی بررسی کرد و مشهاده کرد مضمون هایی در شعر او وجود دارد که در اصل خلق الساعه و شهودی نیستند گفت: در واقع مشخص است که شاعربا  مضامین ،اشخاص ،عناصر و...موجود در شعر زیست داشته و این مضامین در ذهن ،خیال و زبان شاعر درونی شده و تشخصی  یافته اند  وسپس  در دستگاه زبان او به شکلی متفاوت اجرا شده اند.

وی افزود : تنوع شکل صوری را در اشعار این شاعر می توان دید.با اینکه در تمام اشاعر زبان یکی است اما اشعار متناسب با مضامین اجرا یا سروده شده است.

این منتقد ضمن تاکید برموفق بودن اشعار این مجموعه از لحاظ محتوا، زبان ،اجرا و...، اظهارداشت :شعر های این مجموعه ساختمند و دارای سطرهای بسیار درخشان است.

علیپور در ادامه به قرائت برخی از اشعار کتاب پرداخت و آنها را به شکل تحلیلی نقد و بررسی کرد.

علیرضا بهنام شاعر نویسنده و منتقد ادبی در ادامه این جلسه با اشاره به این کتاب نشان دهنده استمرار شاعر در زمینه راهی است که در هنر خودش انتخاب کرده. کتاب اول  او من را خیلی شگفت زده کرد زیرا ان زمان من چیز زیادی از آثار او نمی  دانستم، از نظر من آثار این شاعر تا امروز تغییر بسیاری کرده است و به نظر می رسد در این اثر زیست شاعرانه بیشتری داشته و از این جهت کتاب «ذبح اسحاق روی موتور سی جی 125»، دنیای وسیع تری دارد.

 

وی با اشاره من عموما در مورد مضمون و محتوای یک اثر صحبت نمی کنم و معتقدم مضمون متعلق به شاعر است و ما می توانیم  بیشتر درباره چگونگی اجرای آن مضمون  درشکل ادبی بحث کنیم گفت: اما دنیا ی این اثر آنقدر وسیع است که محتوای آن مارا وادار می کند که در ابتدای امر در واقع از زائیه محتوایی واترد آن شویم و ما را در برابر هوشیاری خود و آنتن های حساسی که وقایع اطراف را به شعر تبدیل کرده اند به نوعی به احترام وا می دارداظهار داشت: در این سال ها کمتر مجموعه ایی را دیده ام که اینقدر به صراحت به سراغ مضامین معاصر برودو درعین حال از دایره ی اجرای شاعرانه خارج نشودو بتواند دریافت های سیاسی،اجتماعی و فرهنگی را به شکلی که از دایرهی شعر خارج  و به شعارتبدیل نشود اجرا کند.این موفقیت بزرگی است.و نمونه این اجرای موفق را  در شعری که به سعید سلطان پور هدیه شده یا شعرهایدیگری که به وقایع پنچسال اخیر کشور اشاره کرده است را می توان یافت.

این منتقد در ادامه گفت : با مجموعه «ذبح اسحاق روی موتور سی جی 125»، می توان دو نوع برخورد داشت

برخورد اول به نوعی ادامه تجربیات شاعر درزبان است و اجراهای زبانی جالبی را در برخی قسمت های این کتاب ، در فرازهایی از شعرها مشاهده می کنیم و این ادامه همان پروژه کتاب نخست این شاعر است.و برخورد دوم نوعی شعر روایی جز نگر است که در واقع به نوعی پیشینه شعری آن در شعر جهان به شعر نسل بیت و دهه 1960 آمریکا می رسد به خصوص اشعار ریچارد براتینگان، البته در این سال ها افراد زیادی سعی کرده اند که در این گونه شعر نوشتن طبع آزمایی کنند اما موفق نبوده اند ولی اشعار این مجموعه موفق تر عمل کرده و به اصل جریان شعر بیت و این نوع گفتمان شعری نزدیک تر است.

وی افزود: اما یک مسئله ایی وجود دارد وآن این است که در واقع آن برخورد اجرایی با زبان یا آنچه که ما در واقع به آن در دهه هفتاد به آن شعر زبان نیز اطلاق می کردیم،از یک نوع رژیم انباشت متفاوت نشات می گیرد و آن نوع شعر جز نگر نسل بیتی از یک رژیم انباشت دیگربود.رژیم انباشتی که آن نوع شعرها را در خودش دارد به مصرف لحظه ایی فکر می کند و اصولاشعرهای نسل بیت دایعه ی ماندگاری ندارند و در لحظه برای اینکه بتوانند لحظه ای را در کلام ثبت کنند خلق می شوند.

بهنام با تاکید براینکه شعرهای زبانی کارشان این است که نوع برخورد ما با زبان، نوع استفاده ی زبان و برخورد ما  با کلمات را تغییر بدهند گفت : این نتوع شعر قصد دارد در واقع با تغیر روابط بین واژگان ، روابط قدرت را هدف قرار بدهندو به نوعی یک عمل انقلابی را با تغییر دادن گفتمان غالب جهان پیرامونشان شکل بدهند.این خاستگاه و پیشینه آنها را جدا می کند و در واقع دو نوع رهیافت متفاوت نسبت به شعر و عمل شاعری است .که در کتاب جواد قاسمی من می بینم که این ها یا در قالب شعرهای جدا گانه ویا حتی بعضا دریک شعر مشخص مجموع شده اند و در کنار هم آمده اند.

وی افزود:از این جهت من فکر می کنم این اثر را ثمره ی یک دورانی بدانیم که شاعر در آن دارد تجربه می کند اما این تجربه به مرحله تصمیم گیری نرسیده و امکانات مختلف در این کتاب استفاده و تجربه می شود بدون اینکه شاعر بخواهد بین آنها انتخاب کند ویا در واقع یکی را به نفع دیگری کنار بگذارداز این جهت فکر می کنم این کتاب در کارنامه جواد قاسمی بسیار مهم است زیرا کتاب بعدی به ما نشان می دهد که بین این دوراه یا دونوع تلقی از شعر کدام را برمی گزیند یا آیا امکان دارد به سمت راه سومی برود.

این منتقد درا ادامه به قرائت برخی از آثار مجموعه «ذبح اسحاق روی موتود سی جی 125» پرداخت و ازآنها از لحاظ تکنیک و اجرا مورد نقد و بررسس قرارا داد.

در پایان جلسه جواد قاسمی برخی از آثار این مجموعه را با خوانش خود برای حاضرین اجرا کرد.


فاطمه گودرزی زاده


نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد